Arabuluculuk-Dava Karşılaştırması*

ARABULUCULUK   Beşeri ve ticari ilişkiler dostça devam eder

GİZLİLİK

DAVA Mahkemelerde dava dosyaları ve duruşmalar aleni olup ticari defter ve belgeler alenileşebilir

ARABULUCULUK Süreç ve sonuçlar gizli kalır

KENDİ KARARINI VERME

DAVA Sonuç belli değildir. Tarafların argümanları ne şekilde olursa olsun sonuç (mahkeme kararı) her iki taraf için de kötü bir sürpriz olabilir. 

ARABULUCULUK Sonuç tamamen tarafların isteği doğrultusunda ve zorlama olmaksızın ortak bir şekilde belirlenir.

ESNEKLİK

DAVA Sonuçlar kalıplarla sınırlıdır. Genelde her iki taraf da tam olarak memnun olmaz.

ARABULUCULUK Sonuçlar esnektir. Farklı, yaratıcı, her iki tarafın memnun olacağı ve mahkemenin hüküm kuramayacağı kararlar verilebilir.

ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK

DAVA Sürecin ne zaman ve nasıl biteceği öngörülebilir değildir. Yıllarca süren dava sürecinde yargıç, mahkeme, temyiz ve istinaf mercii; hatta kanun defalarca değişebilir. Başta düşünülenden bambaşka bir sonuçla karşılaşmak olasıdır.

ARABULUCULUK Sürecin ne zaman ve nasıl biteceği tarafların elindedir.

KARARIN YERİNE GETİRİLMESİ

DAVA Dava sonucunda haklı çıkılsa dahi karşı tarafın bulunarak kararın yerine getirilebilmesi mümkün olmayabilir.

ARABULUCULUK Anlaşmanın gereğinin yerine getirilmesi, hem iki tarafın da

karşılıklı isteğiyle olması hem de sürecin kısa olması sebebiyle fazlasıyla mümkündür.

SÜRE

DAVA Bir davanın ilk derece mahkemesinde ortalama görülme süreleri (2018); Asliye Ticaret Mah. için 521 gün, Asliye Hukuk Mah. için 408 gün, İş Mah. için

629 gündür.

Davanın Yargıtay Hukuk Daireleri ortalama görülme süresi (2018) ise 448 gündür.

İstinaf süreci ve kararın bozulması ihtimali de dikkate alındığında, en iyimser yaklaşımla toplam süre ortalama 4 yıldır denilebilir.

ARABULUCULUK Arabuluculuk süresi (dava şartı) 1 ilâ 8 haftadır.

* Kaynak:

Covid-19 Salgını Döneminde Oluşan Özel Hukuk Uyuşmazlıklarının Arabuluculuk Yoluyla Çözümünün Önerilmesi ve Teşvikinin Sağlanmasına İlişkin Çalışma Raporu, Türkiye Arabuluculuk Merkezleri Platformu, Av. Arb. Dilek Yumrutaş, Av. Arb. Mustafa Demir, Av. Arb. Burak Aslanpınar, Haziran 2020